Ứng dụng hệ thống dự báo sớm dịch sốt xuất huyết dengue (D-MOSS) tại khu vực Tây Nguyên, năm 2020 – 2021

Tóm tắt

D-MOSS (Dengue forcasting Model Satellite-based System) là một mô hình dự báo dịch sốt xuất huyết dengue sớm, được phát triển dựa vào số liệu ca bệnh trong vòng 20 năm và dữ liệu quan sát mặt đất từ vệ tinh. Nghiên cứu nhằm mục tiêu đánh giá kết quả dự báo của mô hình dự báo DMOSS. Ứng dụng mô hình dự báo tại khu vực Tây Nguyên từ tháng 9/2020 đến 03/2021 kết quả cho thấy mô hình dự báo khá tốt, dễ sử dụng. Tại tuyến tỉnh cho thấy hệ số tương quan đồng biến với r = 1 giữa số ca dự báo trung bình ở phân vị thứ 75 và số ca thực tế trung bình. Hệ số tương quan r dao động từ 0,80 đến 0,98 giữa các tỉnh. Tỷ lệ chênh lệch trung bình khoảng ± 25% vào những tháng có số ca lớn. Tháng có số ca thấp chênh lệch
trong khoảng ± 20 ca. Mô hình dự báo khá chính xác với xu hướng dịch bệnh theo mùa, theo chu kỳ. Tuy nhiên trong thời gian đánh giá kết quả dự báo 6 tháng thì tỉnh Kon Tum là tỉnh có số ca cao khác biệt so với quy luật chu kỳ của bệnh sốt xuất huyết thì mô hình dự báo không chính xác (sai số lớn giữa ca dự báo và số ca thực tế). Mô hình là một kênh tham khảo trong việc xây dựng kế hoạch đáp ứng, phòng chống bệnh sốt xuất huyết dengue cho tuyến tỉnh hiện nay.