Xác định thành phần loài, mật độ của muỗi Anopheles và độ nhạy cảm với hoá chất diệt côn trùng của véc tơ sốt rét ở huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau năm 2023

Tóm tắt

 Nghiên cứu mô tả cắt ngang và thử nghiệm có đối chứng được tiến hành từ tháng 4 - 12/2023 tại xã Đông Hưng và Trần Thới, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau nhằm đánh giá thành phần loài, mật độ muỗi Anopheles và độ nhạy cảm của An. epiroticus với hóa chất diệt côn trùng đang sử dụng trong chương trình phòng chống sốt rét. Kết quả thu thập được 789 mẫu muỗi Anopheles và 201 mẫu bọ gậy Anopheles gồm 3 loài là An. epiroticus, An. nimpe và An. sinensis. Trong đó, An. epiroticus, véc tơ chính truyền bệnh sốt rét, chiếm ưu thế với tỷ lệ 94,03% (714/789), sau đó là An. nimpe chiếm tỷ lệ 9,00% (71/789), An. sinensis chiếm tỷ lệ thấp nhất 0,51% (4/789). Thành phần loài Anopheles tại Cà Mau tương đối ổn định qua các năm. Mật độ An. epiroticus thu thập ngoài nhà là 17,00 con/giờ/người, trong nhà là 11,50 con/giờ/người, soi trong nhà ngày 3,0 con/nhà, mật độ muỗi ngoài nhà cao gấp 1,48 lần trong nhà. Mật độ muỗi An. epiroticus tại xã Trần Thới cao gấp 3,38 – 4,00 lần, mật độ bọ gậy An. epiroticus cao gấp 3,5 lần tại xã Đông Hưng. Tại điểm nghiên cứu, muỗi An. epiroticus đã kháng với alphacypermethrin 0,08%, lambdacyhalothrin 0,05%, deltamethrin 0,05% và Permethrin 0,75% với tỷ lệ muỗi chết sau 24 giờ trong thử sinh học từ 47 – 89%, muỗi An. epiroticus vẫn nhạy với malathion 5%.