Đặc điểm dịch tễ học phân tử nucleoprotein của vi rút dại gây bệnh trên người tại một số tỉnh miền Bắc, miền Trung Việt Nam, 2020 - 2022

Tóm tắt

Nghiên cứu nhằm mục tiêu mô tả đặc điểm dịch tễ học phân tử nucleoprotein của vi rút dại gây bệnh trên người tại các tỉnh miền Bắc, miền Trung Việt Nam, 2020 - 2022. Trong năm 2020 - 2022, tổng số 164 mẫu bệnh phẩm của 83 bệnh nhân nghi dại tại một số tỉnh miền Bắc, miền Trung Việt Nam được thu thập và chẩn đoán bằng kỹ thuật RT-PCR. 28/83 trường hợp đã được chẩn đoán khẳng định bệnh dại. Các ca bệnh dại xuất hiện rải rác quanh năm và được phân bố tại 19/28 tỉnh/ thành phố. Toàn bộ gen mã hoá Nucleoprotein của 15 vi rút dại (RABV) phân lập từ bệnh nhân được giải trình tự và dựng cây di truyền, sử dụng phương pháp maximum-likelihood. Kết quả cho thấy 15 vi rút có mối liên quan chặt chẽ với các RABV gây dịch bệnh dại trên chó ở miền Bắc Việt Nam trong các năm trước đây với độ tương đồng nucleotide cao (95,1% - 100%). So sánh với các vi rút dại phân lập trên thế giới, tất cả 15 trình tự vi rút dại thuộc nhóm Lyssavirus genotype I và đều nằm trong nhánh China I, trong đó, một số vi rút chia sẻ độ tương đồng nucleotide rất cao (99% - 100%) với các vi rút dại phân lập trên chó tại Trung Quốc. Nghiên cứu đã cung cấp bằng chứng về vi rút học cho thấy chó nhà là nguồn lây nhiễm chính bệnh dại trên người tại Việt Nam và gợi ý khả năng đã xảy ra xâm nhập các vi rút dại qua biên giới Trung Quốc - Việt Nam.